Blog van Robert

Het kàn zomaar werken! Mijn digitale leven is gebaseerd op structuur. Strakke organisatie van begin af aan. In mijn tijd lazen mensen voor ze iets gingen gebruiken de HANDLEIDING. Dan wist je in elk geval waarvoor iets bedoeld was. Ik bedoel zowel het apparaat als de software.

CorelDraw uitpakken, was een feestje. Eerst alle handboeken eruit en dan pas de software installeren. Wauw! Dàt ziet er veelbelovend uit. Handig!

Terug naar de normale wereld. Een IKEA bouwpakket. Je begint bij plaatje 1 en na een tijdje staat het bouwwerk in elkaar. Als je de instructies maar volgt. Ja ik voel het: generatieconflict. Nu denkt iedereen het wel te weten en wordt de instructie volledig overgeslagen. Of alleen vluchtig doorgekeken. Tenminste als er al een instructie in het pakket aanwezig is. In geval van Ikea gelukkig nog wel!

Herinnert u zich nog de klucht van Youp van ‘t Hek? “Hij gaat lekker …, tót er toch iets net niet blijkt te kloppen”.

Met systemen en software nemen we nog veel meer risico. We installeren van alles en nog wat. Vaak op advies van één of andere vage bekende. “Zo’n fijn tool, dat móet je wel gebruiken. Scheelt je zoveel tijd!”. Juist in deze fase van de ontwikkelingen waar AI zich zienderogen op de voorgrond aandringt. ChatGPT, Midjourney … Nou die video-graaf kan beter ander werk zoeken. Niet meer nodig! AI neemt alles van je over.

“Prima, maar hoe kan ik die PDF annoteren?”, vraagt een dierbare mij. “Kijk maar in het manual of de help-functie. Of zoek op YouTube naar een tutorial”, hoor ik mijzelf laf reageren. Feitelijk heb ik gelijk! Hoe kun je nu een programma – half zo complex als het dashboard van een Boeing 787- proberen te gebruiken, zonder enige kennis of opleiding tot piloot? Jos Verstappen laat je vast niet even een rondje rijden in zijn bolide, zonder gedegen training en bewezen ervaring in de fysieke race-wereld. Waar was dat knopje ook alweer voor? “Turbo?”.

Invoering van een nieuw programma – of zelfs een sterk verbeterde versie hiervan – vraagt in mijn beleving om een cursus of minstens een handig manual. Dat hoeft niet een 500 bladzijde handboek te zijn, maar iets dat je snel op weg helpt en de belangrijkste paden voor je uitzet. Of “on the job trainingen”! Die geven je inzicht in de mogelijkheden – en onmogelijkheden. Of op zijn minst enig houvast.

Oké, ik accepteer het generatieconflict. Niet iedereen houdt ervan om alles voorgezegd te krijgen en enige eigen inzicht of vindingrijkheid werken sterk positief op de motivatie. “Kijk eens wat ik uitgevonden heb?”. Prima! “Goed gedaan!” Maar efficient?

Ik durf nog wel iets verder te gaan. Mijn pogingen om bij elke nieuwe release van de software alle mogelijkheden te doorgronden – of zelfs maar enigszins te onthouden – stranden na vele uren van tutorials. Die annoteer-mogelijkheid in Adobe Acrobat herinner ik me vaag van een cursus in een ver geleden, maar ik heb het zelf nooit gebruikt. En dan zakt kennis snel weg!

Goed ik zit nog steeds aan de “handleiding kant” van het spectrum. Lees, kijk naar anderen, volg instructies en ga er dan zelf volop mee aan de slag. Maak het je eigen. Oefen en Leer! Enkel als je een tool goed kent, levert het succes op. Dat geldt vooral voor de meer complexe programmatuur als Photoshop, Lightroom, InDesign of Illustrator. Om maar eens een paar zware jongens te noemen. Natuurlijk kun je snel in Photoshop iets vrijstaand maken of een paar toeristen uit jouw prachtbeeld verwijderen. Maar ooit een portret fotograaf aan de gang gezien met Photoshop om een portretfoto te perfectioneren. Dat niveau haal je nooit zonder serieuze training! Sterker nog: dat kun je zelf nooit en te nimmer bedenken!

Terug naar het onderwerp! Empirisch gebruik leidt tot resultaten. Soms moet je aan de andere kant van mijn spectrum zijn. Gewoon DOEN!

Voorbeeldje: we gebruiken dagelijks onze smartphone. Maken foto’s en sturen elkaar allerlei beelden. Vrijwel zonder enige opleiding! We maken ons geen zorgen over hoe groot die beelden of filmpjes zijn of waar die worden opgeslagen. Volkomen intuïtief. “Waarom houd jij je telefoon verticaal als je een filmpje maakt?”

Omdat iedere Instagram of Facebook gebruiker dezelfde fout maakt! Ooit overwogen jouw TV thuis in de Portrait stand te zetten? “Ow, die zwarte balkjes aan de zijkant…. geen enkel probleem!”

We rommelen gewoon wat raak. En vinden dat bovenal leuk! Dat je daarmee zoveel mogelijkheden voorbij laat gaan, maakt ons in het dagelijkse leven niet uit. Fotootje trekken en direct in de Message app versturen. Niks geen problemen met de beperkingen van het Mail programma. “Doet ie het niet? Ow, dan stuur ik hem wel opnieuw!”.

Ongestructureerde approach, die leidt tot redelijke resultaten. Anarchie ten voeten uit! Werkt soms veel beter dan een super gestructureerde approach.

Weinig mensen realiseren zich dat een E-mail-programma zelfs maar limieten heeft. En na een paar foto’s er de brui aan geeft. Gewoon omdat het bestand te groot is! Voor een filmpje kom je nog eerder over de grenzen van toelaatbaarheid. Nee, ik heb het niet over de inhoud, maar louter over de grootte!

Het is wonderlijk hoe wij als “structuur freaks” stranden in het uitleggen van dit soort simpele zaken. Superknap hoe iedereen zonder ons soort zijn eigen weg weet te vinden. Hoe niemand nadenkt over de naamgeving van een bestand of een foto. Niet eens weet van het bestaan van meta-gegevens als bestandsgrootte, datum van creatie of laatste bewerking. En zich niet bekommert op de locatie van alle digitale diarree. Ooit een melding gekregen dat jouw E-mail-box uitpuilt en niet langer zaken kan opslaan of verzenden? Of jouw Cloud-account is volgelopen?

Zou AI mensen kunnen helpen sneller de juiste weg te vinden? In plaats van ons als vastgeroeste mastodonten, die alles proberen uit te leggen van bit, tot Byte, KiloByte, MegaByte, GigaByte, TeraByte… of transmissie-snelheden in 4G, 5G, .. of 1Mbit/sec. Veel te veel onnodige details!

Waarom doet mijn WiFi het niet en kan ik NU geen verbinding maken met mijn smartphone als hotspot. Omdat …. een en ander niet doordringt. Gebrek aan kennis! Gebrek aan inzicht! Maar soms ook een technisch probleempje dat roet in het eten gooit. Of een instelling die blijft hangen en benodigde informatie tijdelijk onzichtbaar maakt. Gemak dient de mens! Soms zijn automatische instellingen een zegen, maar heel soms nekken zij de normale werking en is Internet ineens tijdelijk onbereikbaar.

Gelukkig zijn er nog enkele digitale mastodonten in leven, die met hun digitale kennis de zaak weer aan het draaien weten te brengen. Of ChatGPT of het nieuwe BING deze diep theoretisch geschoolde “haves” ooit overbodig zal maken? Ik hoop het maar, want wij hebben niet het eeuwige leven!