Blog van Robert

Iets wat je bij de aanschaf je niet onmiddellijk realiseert: alles gaat stuk. Of het nu die prachtige OLED TV is, of die smetteloze smartphone, er komt een dag dat hij het niet meer doet. Geldt overigens voor veel gebruiksvoorwerpen. Voor een stofzuiger net zo goed als voor een lamp of een wasmachine. Batterijen zijn een extra punt van zorg, vooral die oplaadbare die zijn ingebouwd. Ooit kun je ze niet meer goed opladen … Dus een tandenborstel gaat lang mee, maar ooit houdt hij ermee op!

De meeste mensen wachten het moment van stuk gaan geduldig af. Of denken er überhaupt niet meer aan! En zijn zelfs verbaasd als het gebeurt! Hey, die lamp houdt er nu al mee op! Ja, duhh, je mag niets anders verwachten. Hij heeft het al 8 jaar volgehouden. Zo vreemd is dat niet…

Het vreemde is dat wij mensen ons daar niet mee bezighouden en geen serieus vervangingsplan bijhouden. Tenminste ik ken niet veel mensen die gepland een nieuwe TV gaan kopen, terwijl de oude het nog prima doet. Meestal als iets stuk gaat, komt het besef dat het best alweer een tijd geleden is, dat je het apparaat hebt aangeschaft. Preventief vervangen is een dure strategie. De meeste mensen hebben wat spaargeld achter de hand voor onvoorziene gebeurtenissen als een wasmachine, die er ineens mee ophoudt! En bekommeren zich niet om zaken als verwachte levensduur. Een smartphone wordt vervangen als er iets met het scherm aan de hand is of de accu het geen halve dag meer volhoudt. Uit irritatie of de wens om het nieuwste en fraaiste exemplaar te hebben.

Voorspellen hoelang een aanschaf meegaat is ook niet zo heel eenvoudig. De echte levensduur hangt van veel factoren af. Bijvoorbeeld hoe er met zo’n ding wordt omgesprongen. Een “ouder echtpaar” doet langer met een stofzuiger dan een jong gezin met een stel kinderen. Gewoon omdat die oudjes het apparaat minder vaak gebruiken en over het algemeen zuiniger met hun spullen omspringen.

En toch komt het moment dat hij ermee ophoudt “volkomen” onverwacht. En bij de winkel hoef je niet aan te kloppen. Ja, wel om een nieuwe te kopen, maar niet om verhaal te halen over die TV die pas 5 jaar oud was. Helpt geen zier. “Normaal gesproken gaan ze wat langer mee, maar ik hoorde laatst iemand bij wie die na 2 jaar er al mee stopte”, krijg je dan als excuus te horen. En reparatie dan? Onmogelijk! Allemaal onderdelen die elk jaar veranderd worden. Ingewikkelde software waar geen mens meer uitkomt. Allemaal elektrotechniek. Geen mensen meer met vakkennis, tegenwoordig. Of?

Toegegeven bijvoorbeeld bij auto’s ligt de oorzaak vaak in een of andere zwarte doos, die op afstand een update moet krijgen. Geen Wegenwacht monteur die met een ijzerdraadje en een oude kous iemand terug op weg kan helpen. Onderdelen zijn niet eenvoudig door te meten, zoals vroeger bij een zekering. Nee dat type heb ik niet bij me, maar ik kan hem wel even doorverbinden, zodat u toch naar huis kunt rijden en dan morgen naar de garage om een nieuwe originele zekering erin te laten zetten. Tegenwoordig is dát doorverbinden niet zo verstandig: je hebt grote kans op vervolgschade en bovendien zitten er vele zekeringkasten in zo’n modern voertuig zodat je die kapotte zekering niet kunt vinden. Aan de buitenkant zie je niet of er eentje stuk is. Ja natuurlijk wel met een meetapparaat maar ze alle 42 even eruit halen en doormeten is geen sinecure en levert geen enkele garantie op succes.

Toch las ik laatst dat de commercie ons ook wil laten geloven dat iets niet meer gerepareerd kan worden. Zodat we sneller geneigd zijn de oude door een nieuw exemplaar te vervangen. Voorbeeld TV. Niet alleen krijg je voor je oude helemaal niets meer terug! “Stuk=stuk mijnheer. Jammer!”. “Een nieuwe kan ik morgen leveren en installeren bij u thuis. De oude neem ik dan wel gratis voor u mee”. Dat is de moderne service! Is er misschien toch nog een service technicus in huis bij die winkel, die even kijkt of er iets aan te doen valt? Vast niet bij alle zaken, maar bij dat ouderwetse winkeltje in het dorp? Een vervangende voeding kan soms best nog wel de totale levensduur verlengen en uw mooie oude tv op een studentenkamer doen belanden. Daar heeft die studente of haar ouders vast wel 200 Euro voor over.

Iemand adverteerde daar onlangs mee. TV service aan huis. Oude TV wordt opgehaald en een vervangend toestel geplaatst. En zodra de vervangende platen binnen zijn, wordt een en ander als nieuw weer terug omgeruild. Kosten normaal iets van honderd Euro. Wie wil dit nou niet? Het oude service gevoel weer helemaal terug. En de levensduur van de TV minstens met 50% verlengd. Tenminste dán zet het zoden aan de dijk!

Als consument geven we graag de schuld aan de commercie. Die winkelier die niet wil komen om de TV na te kijken. Maar zijn we zelf niet degenen die om dit gemak vragen. Zeker als je geld in de portemonnee hebt zitten – of op de bank hier een potje voor hebt aangelegd – is het best wel gemakkelijk om te roepen “oh ik koop wel een nieuwe”! Vooral als het nieuwe model een stuk groter of mooier is dan het oude. Of meer functionaliteit of kwaliteit biedt! Die grote winkelketen kan er niet veel mee. Die schuift enkel dozen: verkoopt de nieuwe en verschrot het oude defecte exemplaar – of vindt hier nog een tweedehands markt voor – buiten het zicht van de gedupeerde eigenaar.

De TV en witgoed ketens vallen als rijpe appels uit de boom. Failliet. Zit er dan zo’n slecht verdienmodel achter deze handel? Of verwachten consumenten gewoon teveel? Hebben we misschien de kleine dorpswinkel te vaak misbruikt om advies te vragen en dan achter hun rug om naar een goedkope megaketen te rijden om die superaanbieding te scoren? Waarom verdwijnen alle sympathieke kleintjes ten faveure van die afschuwelijke Mediamarkt-achtige dozenschuivers, zonder enige binding met hun klanten? Omdat we allemaal geloven, dat repareren iets uit de oude doos is dat tegenwoordig niet meer bestaat?

Ik ga toch eens op zoek naar een reparatie service. En als een lamp van mijn projector het begeeft eens kijken of ik een vervangende lamp kan bestellen en die erin kan steken. Zo moeilijk kan dat toch niet zijn. Of eens langs bij de reparatie middag in ons dorpshuis. Een groepje handige Harries, die misschien wel een oplossing weet of een reparatie bedrijfje kent. Scheelt in elk geval een hoop geld. En heeft een positief effect op het milieu.